Su soğutma kulelerinde kullanılan başlıca 3 tip dolgu malzemesi vardır.
- Bigudi dolgu
- Pvc film dolgu
- Splash tip dolgu
Bu yazımızda dolgu malzemeleri, hammaddeleri ve fiziksel yapılarından yola çıkılarak incelenecektir.
Bunlardan ikisi PP diğeri PVC malzemeden imal edilmektedir.
PP malzemeden imal edilen pp bigudi ve pp splash tip olarak adlandırılan dolguların dayanım sıcaklıkları aynı ve yüksektir.PP malzemeler yumuşama noktası 145 derecelerde başlayıp 163 derecelerde erirler. Pp malzemelerde erime noktası yanında m.f.ı. (melt flow ındex) denilen akışkanlık durumunu ifade eden bir index daha bulunur.
MFI 2-3 ile başlayıp 300 lere kadar uzanan bir değerdir. 300 mfı bir pp malzeme erime noktasında akışkanlığı su gibi aktiftir. Ancak 2 mfı bir pp malzeme tam tersine erime noktasında koyu balzam şeklindedir. Bu nedenle su soğutma kulelerinde kullanılan dolgu malzemeleri 9 mfı malzemelerden kullanılmaktadır.
Su soğutma kulelerinde dolguda oluşabilecek maksimum sıcaklığın 100 derece olduğu düşünülürse, dolgu malzemesinin bu sıcaklığa en az tepki vermesi için kullanılan malzemenin mfı değerinin de düşük olması gerekmektedir.
PP malzemeden imal edilen pp bigudi ve pp splash tip olarak adlandırılan dolguların dayanım sıcaklıkları aynı ve yüksektir.PP malzemeler yumuşama noktası 145 derecelerde başlayıp 163 derecelerde erirler. Pp malzemelerde erime noktası yanında m.f.ı. (melt flow ındex) denilen akışkanlık durumunu ifade eden bir index daha bulunur.
MFI 2-3 ile başlayıp 300 lere kadar uzanan bir değerdir. 300 mfı bir pp malzeme erime noktasında akışkanlığı su gibi aktiftir. Ancak 2 mfı bir pp malzeme tam tersine erime noktasında koyu balzam şeklindedir. Bu nedenle su soğutma kulelerinde kullanılan dolgu malzemeleri 9 mfı malzemelerden kullanılmaktadır.
Su soğutma kulelerinde dolguda oluşabilecek maksimum sıcaklığın 100 derece olduğu düşünülürse, dolgu malzemesinin bu sıcaklığa en az tepki vermesi için kullanılan malzemenin mfı değerinin de düşük olması gerekmektedir.
Bigudi tipinin şekli silindirik yapıda kalıplanmıştır. Standart fiziksel büyüklüğü 63x63 mm dir. Sektörde en çok tercih edilen dolgu tipidir.Splash tip dolgu 60 x 60 cm büyüklüğünde ve gözenekli bir yapıya sahiptir kalınlığı takribi 2 cm dir. En dayanıklı ancak en verimsiz dolgu tipidir.
Ayrıca polipropilen malzemenin kendi bazı özellikleri de su soğutma kulelerinde özellikle kullanılmasına yol açmıştır.
- Sıcaklığa karşı dayanım süresi oldukça uzundur.
- Kimyasal yapısını ve formunu yüksek sıcaklıklarda korumaktadır.
- Ctp (cam elyaf katkılı polyester )gibi asidik ve bazik dayanımları yüksektir.
- Korozyon, erime ya da çürüme görülmez, temas halinde oldukları sıvılara renk, koku yada tad vermezler.
- Esneklikleri yeterlidir.
- Kalıplarda pürüzsüz yüzey oluşturabilirler.
- Su soğutma kulelerinde çok önemli bir özellik olan parazif etkilenmeleri yoktur
- Sürtünme katsayıları düşüktür.
- Kireç tutmazlar yalnız soğutma kulelerinde dolgu kısmında hava ile taşınan katı partiküllerin dolgulara tutunması sonucu bu yapılar üzerinde de kireç oluşumu gözlemlenir.
- Uygun maliyetlidir.
Pvc malzemeden yapılan diğer bir dolgu sistemi Pvc film dolgudur. Dolgu tipleri arasında en yüksek yüzeye sahip olan dolgu tipidir. Yüzeyinin geniş olması avantajı yanında ciddi dezavantajları vardır. Bunların en önemlisi, kolay tıkanabilir olması ve tekrar temizlemenin neredeyse imkansız olmasıdır.
Pvc malzemenin en önemli dezavantajı düşük sıcaklık dayanımıdır. 45 derecenin üzerinde pvc malzeme formunu değiştirerek başlayan deformasyon, daha yüksek sıcaklıklarda buruşmalarla tamamen yüzeyin kullanılamaz hale gelmesine sebep olur.
Su Soğutma Kulesi sektöründe kullanılan film şeklindeki pvc malzemenin kalınlığı aksi belirtilmedikçe 0,35 mm dir. Ancak kalıplama sırasında bu kalınlık daha da azalacaktır. Bu kalınlık düşümü dolgu tipine hadve yüksekliğine ve genişliğine bağlı olarak değişkendir. Dolgu yüzeyinin artırılması ve yüzeye homojen dağılım için 13 - 19 ve 30 mm hadveli olarak üretilen film tipi dolgular olabildiğice pütürlü üretilirler.
